بررسی تأثیر برخی عوامل زیستی بر گیاه‌پالایی سرب و جذب فسفر توسط اکالیپتوس (Eucalyptus Camaldulensis)

سرب یکی از مهم‌ترین آلاینده‎های محیطزیست به‌شمار می‎‌آید که جذب عناصر غذایی توسط گیاه را مختل می‎کند. تحقیق حاضر با هدف بررسی پتانسیل برخی عوامل ‎زیستی در گیاه‌‎پالایی سرب و جذب عناصر غذایی توسط اکالیپتوس در خاک آلوده به سرب انجام گرفت. تیمارها شامل سه سطح باکتری (B0،  Ba105 و Ps36)، دو سطح قارچ (M0 و M1) و سه سطح سرب (صفر، 50 و 100 میلی‎گرم در کیلوگرم) بود. جدایه‌‎های باکتریایی مورد استفاده از جنس سودوموناس و باسیلوس و قارچ نیز از گونة گلوموس موسه انتخاب شد. نتایج نشان داد، با افزایش غلظت سرب در خاک، جذب این عنصر توسط گیاه افزایش می‌یابد. تلقیح با باکتری باسیلوس Ba105 موجب افزایش معنی‎دار مقدار جذب سرب در اندام ریشه‌ای شد و این تیمار به افزایش 55 و 5/19 درصدی مقدار جذب سرب به‌ترتیب نسبت به تیمار شاهد (بدون تلقیح) و تلقیح با باکتری سودوموناسPs36 انجامید. تلقیح گیاهان با قارچ میکوریزی نیز سبب افزایش 7/23 و 44 درصدی مقدار جذب سرب در اندام هوایی و ریشه نسبت به شاهد شد. بیشترین مقدار جذب فسفر در غلظت صفر سرب بود و با افزایش مقدار سرب خاک، مقدار جذب فسفر در اندام هوایی و ریشه کاهش یافت. تلقیح با باکتری Ps36 و Ba105 همراه قارچ میکوریزی موجب افزایش مقدار فسفر و پتاسیم جذب‌شده در ریشه و اندام هوایی اکالیپتوس شد. همیاری ریز‎جانداران مفید (باکتری و قارچ) خاکزی، با گونه‌های درختی سریع‌‎الرشد و دارای زیست‌‎تودة بالا، همچون اکالیپتوس می‎تواند موجب بهبود کارایی گیاه‎پالایی در شرایط تنش فلزات سنگین شود.